Soruşturmanın İadesinde 15 Günlük İade Süresinin, Soruşturma Evrakının Fizikî Olarak Mahkemeye Teslim Edildiği Tarihten Başladığının Kabulü Gerekir

10. Ceza Dairesi 2019/2449 E. , 2019/6341 K.

“İçtihat Metni”

Adalet Bakanlığının, 26/07/2019 tarihli yazısı ile kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma
suçundan şüpheli … hakkındaki iddianamenin iadesine dair Eğirdir Asliye Ceza Mahkemesinin
16/03/2018 tarihli ve 2018/126 sayılı kararına yönelik itirazın reddine ilişkin Isparta 2. Ağır Ceza
Mahkemesinin 16/04/2018 tarihli ve 2018/284 değişik iş sayılı kararının kanun yararına bozulmasına
yönelik talebi üzerine, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığınca 06/08/2019 tarihli yazı ekinde dosyanın
Dairemize gönderildiği anlaşıldı.
Dosya incelendi.
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:
A) Konuyla İlgili Bilgiler:
1- Şüpheli hakkında, 12/08/2016 tarihinde işlediği iddia olunan kullanmak için uyuşturucu madde
bulundurma suçundan dolayı düzenlenen 26/02/2018 tarihli iddianamenin 28/02/2018 tarihinde
Mahkemeye UYAP üzerinden gönderildiği ve 01/03/2018 tarihinde fizikî olarak teslim edildiği,
2- Ancak Eğirdir Asliye Ceza Mahkemesinin 16/03/2018 tarihli ve 2018/126 sayılı kararıyla “şüpheli
hakkında kamu davasının açılmasının ertelenmesine karar verildikten sonra Denetimli Serbestlik
Müdürlüğünce gönderilen tebligatların usulsüz olduğu ve bu nedenle ısrar şartı gerçekleşmeden dava
açıldığı” gerekçesiyle iddianamenin iadesine karar verildiği,
3- Cumhuriyet savcısının bu karara karşı, “UYAP kayıtlarına göre iddianamenin yasal 15 günlük süreden
sonra iade edildiği” gerekçesiyle 19/03/2018 tarihinde itiraz ettiği, ancak itirazı inceleyen Isparta 2.
Ağır Ceza Mahkemesinin 16/04/2018 tarihli ve 2018/284 değişik iş sayılı kararıyla, “iddianamenin
iadesi kararının usul ve yasaya uygun olduğu” gerekçesiyle itirazın reddine kesin olarak karar verildiği,
Anlaşılmıştır.
B) Kanun Yararına Bozma Talebi:
Kanun yararına bozma talebi ve ihbar yazısında, “Benzer bir olaya ilişkin Yargıtay 4. Ceza Dairesinin
15/12/2017 tarihli ve 2017/19261 esas, 2017/28180 sayılı ilamında da belirtildiği üzere, 5271 sayılı
CMK’nın elektronik işlemler başlıklı 38/A maddesinde yer alan,
“(1) Her türlü ceza muhakemesi işlemlerinde Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi (UYAP) kullanılır. Bu
işlemlere ilişkin her türlü veri, bilgi, belge ve karar, UYAP vasıtasıyla işlenir, kaydedilir ve saklanır.
(2) Kanunlarda gösterilen istisnalar hariç olmak üzere, dosyalar güvenli elektronik imza kullanılarak
UYAP’tan incelenebilir ve her türlü ceza muhakemesi işlemi yapılabilir.
(3) Bu Kanun kapsamında fiziki olarak hazırlanması öngörülen her türlü belge ve karar elektronik
ortamda düzenlenebilir, işlenebilir, saklanabilir ve güvenli elektronik imza ile imzalanabilir.
(4) Güvenli elektronik imza ile imzalanan belge ve kararlar diğer kişi veya kurumlara elektronik
ortamda gönderilir. Güvenli elektronik imza ile imzalanarak gönderilen belge veya kararlar,
gerekmedikçe fiziki olarak ayrıca düzenlenmez ve ilgili kurum ve kişilere gönderilmez.
(5) Elektronik imzalı belgenin elle atılan imzalı belgeyle çelişmesi halinde UYAP’ta kayıtlı olan güvenli
elektronik imzalı belge geçerli kabul edilir.
(6) Güvenli elektronik imza ile imzalanan belge ve kararlarda, mühürleme işlemi ile kanunlarda birden
fazla nüshanın düzenlenmesini öngören hükümler uygulanmaz.
(7) Zorunlu nedenlerle fiziki olarak düzenlenmiş belge veya kararlar, yetkili kişilerce taranarak UYAP’a
aktarılır ve gerektiğinde ilgili birimlere elektronik ortamda gönderilir.
(8) Elektronik ortamdan fiziki örnek çıkartılması gereken hallerde tutanak veya belgenin aslının aynı
olduğu belirtilerek hâkim, Cumhuriyet savcısı veya görevlendirilen yetkili kişi tarafından imzalanır ve
mühürlenir.
(9) Elektronik ortamda yapılan işlemlerde süre gün sonunda biter.
(10) Yargı birimlerinin ihtiyaç duyduğu nüfus, tapu, adlî sicil kaydı gibi dış bilişim sistemlerinden UYAP
vasıtasıyla temin edilen bilgi, belge ve kayıtlar, zorunlu olmadıkça ayrıca fiziki olarak istenilmez.
UYAP’tan dış bilişim sistemlerine gönderilen bilgi ve belgeler ayrıca zorunlu olmadıkça fiziki ortamda
gönderilmez.
(11) Ceza muhakemesi işlemlerinin UYAP’ta yapılmasına dair usul ve esaslar, Adalet Bakanlığı
tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir” şeklindeki,
5271 sayılı Kanunu’nun 174. maddesinde yer alan,
“(1) Mahkeme tarafından, iddianamenin ve soruşturma evrakının verildiği tarihten itibaren onbeş gün
içinde soruşturma evresine ilişkin bütün belgeler incelendikten sonra, eksik veya hatalı noktalar
belirtilmek suretiyle;
a) 170 inci maddeye aykırı olarak düzenlenen,
b) Suçun sübûtuna etki edeceği mutlak sayılan mevcut bir delil toplanmadan düzenlenen,
c) Önödemeye veya uzlaşmaya tâbi olduğu soruşturma dosyasından açıkça anlaşılan işlerde önödeme
veya uzlaşma usulü uygulanmaksızın düzenlenen, İddianamenin Cumhuriyet Başsavcılığına iadesine
karar verilir.
(2) Suçun hukukî nitelendirilmesi sebebiyle iddianame iade edilemez.
(3) En geç birinci fıkrada belirtilen süre sonunda iade edilmeyen iddianame kabul edilmiş sayılır.
(4) Cumhuriyet savcısı, iddianamenin iadesi üzerine, kararda gösterilen eksiklikleri tamamladıktan ve
hatalı noktaları düzelttikten sonra, kovuşturmaya yer olmadığı kararı verilmesini gerektiren bir
durumun bulunmaması halinde, yeniden iddianame düzenleyerek dosyayı mahkemeye gönderir. İlk
kararda belirtilmeyen sebeplere dayanılarak yeniden iddianamenin iadesi yoluna gidilemez.
(5) İade kararına karşı Cumhuriyet savcısı itiraz edebilir.” şeklindeki düzenlemeler karşısında;
Somut olayda, Eğirdir Cumhuriyet Başsavcılığınca söz konusu iddianamenin 26/02/2018 tarihinde UYAP
sisteminden düzenlenerek Eğirdir Cumhuriyet Başsavcı vekilinin 28/02/2018 tarihli görüldüsü sonrası
mahkemesine tevdii edildiği ve iddianamenin mahkeme hakimi tarafından fiziki olarak 01/03/2018
tarihinde kayıt işleminin yapıldığı, dosya içerisinde bulunan safahat kaydından da anlaşılacağı üzere,
mahkeme hakimi tarafından yasal süre geçtikten sonra 16/03/2018 tarihinde iddianamenin iadesi imza
ve onay yapılmak suretiyle Eğirdir Cumhuriyet Başsavcılığına gönderildiği gözetilmeden, itirazın kabulü
yerine yazılı şekilde reddine karar verilmesinde isabet görülmemiştir.” denilerek, Isparta 2. Ağır Ceza
Mahkemesinin 16/04/2018 tarihli ve 2018/284 değişik iş sayılı kararının bozulması istenmiştir.
C) Konunun Değerlendirilmesi:
Şüpheli hakkında düzenlenen 26/02/2018 tarihli iddianamenin 28/02/2018 tarihinde Mahkemeye UYAP
üzerinden gönderildiği, bununla birlikte iddianame ve ekindeki soruşturma evrakının Mahkemeye fiziki
olarak 01/03/2018 tarihinde teslim edildiği,Mahkemece yapılan inceleme sonucunda, “şüpheli hakkında
kamu davasının açılmasının ertelenmesine karar verildikten sonra Denetimli Serbestlik Müdürlüğünce
gönderilen tebligatların usulsüz olduğu ve bu nedenle ısrar şartı gerçekleşmeden dava açıldığı”
gerekçesiyle 16/03/2018 tarihinde iddianamenin iadesine karar verildiği anlaşılmıştır.
CMK’nın 174. maddesinde yer alan “Mahkeme tarafından, iddianamenin ve soruşturma evrakının
verildiği tarihten itibaren onbeş gün içinde soruşturma evresine ilişkin bütün belgeler incelendikten
sonra, eksik veya hatalı noktalar belirtilmek suretiyle; …İddianamenin Cumhuriyet Başsavcılığına
iadesine karar verilir.” şeklindeki açık düzenleme uyarınca, Mahkemece iddianamenin iade edilip
edilmeyeceğine karar verilebilmesi için soruşturma evresine ilişkin bütün belgelerin incelenmesi
gerekmektedir. Mahkemece ancak bu inceleme sonucunda CMK’nın 174. maddesinde sayılan iade
sebeplerinin bulunup bulunmadığına karar verilebilecektir.
Somut olayda, Mahkemenin iade gerekçesi olan “Denetimli Serbestlik Müdürlüğünce gönderilen
tebligatların usulsüz olduğu ve bu nedenle ısrar şartı gerçekleşmeden dava açıldığı” şeklindeki iade
nedeninin tespit edilebilmesi için, Denetimli Serbestlik dosyası içinde bulunan tebligat parçalarının
incelenmesi gerektiğinden, şüphelinin erteleme kararını ihlal edip etmediği ve bu kapsamda
“yükümlüklere aykırı davranmakta ısrar etme” şeklindeki dava şartının bulunup bulunmadığının tespit
edilebilmesi için iddianamenin ve soruşturma evrakının Mahkemeye fizikî olarak verilmesi
gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, inceleme konusu olayda 15 günlük iade süresinin, soruşturma evrakının fizikî
olarak Mahkemeye teslim edildiği tarihten başladığının kabul edilmesi gerektiği, bu duruma göre
iddianamenin 15 günlük süre içinde iade edildiği ve iade kararının yasaya uygun olduğu, anlaşılmış
olup, bu nedenle iade kararına yönelik itirazın reddine karar verilmesi de yasaya uygun olduğundan,
kanun yararına bozma talebi yerinde görülmemiştir.
Ayrıca, soruşturma evrakı kapsamına göre şüpheliden elde edilen bir uyuşturucu madde bulunmaması
ve uyuşturucu madde kullandığının teknik yöntemlerle de saptanamaması karşısında, bu hususun
Cumhuriyet Başsavcılığınca değerlendirilmesi mümkün görülmüştür.
D) Karar :
Açıklanan nedenlere göre; iddianamenin iadesi kararına yönelik itirazın reddine ilişkin Isparta 2. Ağır
Ceza Mahkemesinin 16/04/2018 tarihli ve 2018/284 değişik iş sayılı kararına yönelik kanun yararına
bozma talebinin REDDİNE, dosyanın Adalet Bakanlığına iletilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet
Başsavcılığına gönderilmesine, 14.10.2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.